Na psa urok. O przesądach, torturach i włosach

Ucywilizowaliśmy się, ale nie zrezygnowaliśmy z przestrzegania przesądów, tak na wszelki wypadek.

Bujda czy zalążek niepewności?

O przesądach wczoraj i dziś i o czarownicach.

Poczytajcie! Zatrwożcie się! Zastanówcie.




Dziecko
*Nie należy obcinać włosków dziecku, które nie ukończyło roku, bo będzie niedorozwinięte.

Rozum dziecku skraca też obcięcie włosów przez matkę w czasie ciąży. (Podobnież, nie skracamy włosów przed egzaminem i innym ważnym wydarzeniem, np. ślubem, bo przynosi to pecha)

*Po obcięciu włosów dziecku, należy je spalić w piecu (włosy a nie dziecko).

Geneza:
Przesąd wziął się z wierzeń o możliwości rzucenia czarów, na które uważano, że najbardziej podatne jest maleńkie dziecko. Uważano, że magię uaktywnia kosmyk włosów, a w niektórych wsiach sądzono, że także obcinek paznokcia. Dlatego po ich obcięciu należało pozbyć się ich jak najszybciej.

Obcinałam włosy i przed ślubem , i w ciąży, i przed ślubem, i przed maturą :D Nic się nie wydarzyło, nie dość że zdałam, to jestem szczęśliwą mamą i żoną. 
Nie obcinałam tylko dziecku, bo było długo łyse, czemu to w punkcie poniżej ;)

Ciąża
*Nie farbować włosów w ciąży na rudo, bo dziecko urodzi się rude
Uff, dobrze, że nosiłam czerń. A i tak urodził się blondasek.

*Zgaga podczas ciąży wróży urodzenie dziecka z bujna czupryną. Tak samo będzie, jeśli ciężarna będzie przytulała się do psa. Jeśli będzie się depilować i patrzeć w księżyc podczas pełni, urodzi dziecko łyse.
O, to na pewno dlatego. Nie miałam zgagi a księżyc widywałam.

*Dziecko będzie miało kręcone włosy, jeśli przyszła mama będzie spać w kożuchu.
Nie wiadomo, czy trzeba spać tak przez całą ciążę, czy wystarczy zasnąć, musiałybyście wypróbować ;)

Geneza:
Z uwagi na brak urządzeń medycznych i znajomości zasad dziedziczenia, posiłkowano się historiami przekazywanymi z ust do ust, z dziada na pradziada.

Jak sprawdzić długość i jakość swojego życia?
*Należy wrzucić do ognia kosmyk swoich włosów, jeśli spłoną szybko, to wróży długie i zdrowe życie, w innym wypadku krótkie i ciężkie.

Geneza:
Zdrowe włosy, które nie są zniszczone, nie są porowate, więc nie zatrzymują wilgoci, dlatego spłoną w trymiga.
Nie wiem tylko, czy sprawdzi się to przy tych pielęgnowanych odżywkami bez spłukiwania ;)

By mieć włosy takie, jakie się chce
*Podczas pełni nie wolno farbować włosów, ale należy je podciąć na dwa dni przed, żeby szybciej rosły.
Przez moment sama uwierzyłam, że takie podcięcie coś może zdziałać :P

Czary dla zdeterminowanych:
Instrukcja wykonania czaru numer 1
Instrukcja wykonania czaru numer 2

Czarownice

Teraz będzie na poważnie i na smutno.

Potworne rytuały królowały w epoce średniowiecza, gdzie wystarczyło jedno słowo, by posądzić kobietę o czary i spalić na stosie.

Czarownicę mogły zdradzić zbytnio wypielęgnowane lub zbyt zmierzwione włosy, stosowanie ziół przeciw ich wypadaniu i inne praktyki ziołolecznicze.

Kobieta, która by wyszła w nocy z łóżka przez zamknięte drzwi, i w taki też sposób na łóżko wróciła, albo jeżeliby oczarowała ludzi, bydło, zboże, na powietrze się wzbiła, psu mowę dała i członki roztargawszy, krew wyrzuciła i znowu też same członki do kupy spoiła, czarownicą jest.

Trzy są sposoby wdrożenia procesu przeciw czarownikom.
Pierwszy, gdy ktoś przed sędzią oskarży kogo o występek czarostwa, obiecując go dowieść.
Drugi sposób, gdy kto donosi o czarownicy i opowiada, nie zobowiązując się przeprowadzić dowodu (...), ale mówi, że donosi z żarliwości religijnej, albo że boi się klątwy (...)
Wreszcie trzeci sposób jest przez inkwizycję, kiedy nie ma takiego, który by skarżył abo donosił, lecz w jakimś mieście lub wsi szerzy się fama, że są tam czarownice (...) Wystarczy, by podejrzany "dyffamowany" był o występek czarostwa (...) zrodzony był z rodziców czarowników (...), by kobieta przenosiła się ze wsi lub do wsi lub gdyby znalazł się choć JEDEN świadek popierający oskarżenie (w sprawach o czarostwo świadkami mogli byc tacy, którzy w innych procesach byli prawnie wykluczeni od składania zeznań!)

Jakub Czechowicz, Praktyka kryminalna, 1769 (napisana na 7 lat przed wydaniem zakazu palenia i toturowania czarownic). Pełny tytuł dzieła brzmi: Praktyka kryminalna, to jest wzór rozważnego i porządnego spraw kryminalnych sądzenia według praw przyzwoitych i przystosowanych zdaniem autorów poważnych,

*Aby pozbawić czarownicę umiejętności rzucania czarów, należy ją ogolić, sprawdzając dodatkowo, czy w miejscach owłosionych nie zostały ukryte jakieś magiczne przedmioty.

*Czarownicę można poznać po czarnych skołtunionych włosach, im bardziej są skołtunione, tym większa prawdopodobnie jej moc.

*Od Starożytności rudowłose uważano za najgorszy gatunek. Symbolizowały zło i nierzadko pozbawiano je życia bardzo wcześnie, pilnując czy po śmierci nie zamienią się w wampira lub innego potwora.
W średniowieczu ruda kobieta mająca zielone oczy, była bezwzględnie posądzana o czary.

Geneza:
W dawnych czasach szczególnie obawiano się inności, a ponieważ rudowłosi stanowią zaledwie 2% populacji na ziemi, byli więc uważani za odmieńców.

Co ciekawe, rudzielce posiadają dodatkowy gen, który sprawia, że są znacznie mniej odporni na ból i wymagają podaży silniejszych leków przeciwbólowych. Sprawdzili to brytyjscy naukowcy.

Jedna drugą będzie uczyła, zioła, maści ukazowała, przymawiania czartowskiego uczyła, ofiar i posług (...) Gdy chcą mieć deszcz, bierze piasek w ręce (...) Gdy chce mieć grad, tedy krzemienie, kiedy ludzi zwadzić abo małżeństwo, tedy drwa poprzek kładzie przeciw onemu domowi.

Młot na czarownice, rok 1570 

Praktyka sądowa znała pięć prób sprawdzania czarownicy, żeby nie było wątpliwości, że sąd się nie pomylił. Były przeprowadzane publicznie. Były tak opracowane, że tak naprawdę, nie miało znaczenia czy kobieta jest winna czy niewinna (za winę uznawano także złorzeczenie komukolwiek, również sądowi lub wypieranie się tak diabła, jak Boga, nadmierne piękno mącące w głowie mężczyznom i nadmierna brzydotę).

1. Próba łez
Istniał przesąd, że czarownica nie jest skłonna do uronienia jednej łzy. Sędzia przystępował do próby, zaklinając podejrzaną na łzy Jezusa Chrystusa i nakazywał jej się rozpłakać. Zwykle przerażona, na półżywa z powodu tortur kobieta nie była w stanie od razu, na rozkaz, rozpłakać się. Jeśli zapłakała, przystępowano do drugiej próby.

2. Próba szpilkowa
Po dokładnym ogoleniu, poszukiwano znamion. Następnie nakłuwano je szpilką, jeśli były dziełem diabelskim, nie krwawiły. Ponadto kobieta nie odczuła bólu.

3. Próba ogniowa
Polegała na zapytaniu, czy czarownica jest gotowa nieść rozpalone żelazo. Uważano, że niewinna za sprawą bożą, mogłaby!, ale ponieważ uważano, że diabeł też ma w tym zakresie moce, rzadko na próbę się decydowano, aby nie oszczędzić grzesznicy.

4. Próba wodna
Czarownicę związywano w kozła, czyli dłonie i nogi razem, a następnie wrzucano do rzeki. Jeśli podejrzana utonęła, to znaczy, że była niewinna, jeśli pływała, niechybnie miała konszachty z diabłem.

Średniowieczna rycina przedstawiająca pławienie czarownicy,
jak widać kobieta nie tonie, a zwierzęta szaleją,
były to pewne oznaki złapania prawdziwej czarownicy.

5. Próba wagowa
Uważano, że czarownice są lekkie jak piórko, więc nagą, gołą kobietę stawiano na wadze. Po drugiej stronie sypano pierze. Jeśli kobieta była delikatna i bardzo szczupła, zwykle kończyła na stosie, bo jak wiemy, kilogram pierza to tyle samo, co kilogram żelaza. Jeśli jakimś cudem się jej udawało przebrnąć przez próbę, uzyskiwała certyfikat wagi.

Jeżeli podejrzana przeszła wszystkie próby pomyślnie, a nadal pozostawały wobec niej podejrzenia, trafiała na kolejne tortury, których połowa oskarżonych nie była w stanie przeżyć.

Kaźń zawsze wymogła zeznania nawet na najsilniejszej i kobieta trafiała na stos, gdzie była żywcem palona. Na drugi dzień palono jej córki, jeśli je posiadała.

Często stosowano metodę ostrzeżenia przed zastosowaniem tortur.

Jeśli podejrzana przyznała się do winy, oszczędzano jej dodatkowych cierpień i od razu szla na stos. Jeśli opierała się, pozwalano wybrać sobie torturę i dawano jej "spróbować". Jeśli i to nie zadziałało, przechodzono do tortur właściwych pierwszego stopnia, a stopni było kilka.

Pierwszy stopień - śrubowanie kciuków. Najlżejszy
Deski tworzące prasę były nabite kolcami, więc zaciskanie ich sprawiało olbrzymi ból.

Drugi stopień - sznurowanie ramion
Ręce obwiązywano sznurami, które były z dwóch końców ciągnięte na tyle mocno, by liny przecinały mięśnie a nawet kości.

Odmiana prawdziwych hiszpańskich butów,
widać dziurki na śruby

Trzeci stopień - hiszpańskie buty

Dwie żelazne płyty nabijane gwoździami zakładano na stopy i łydki. 

Nogi ulegały kompletnemu zmiażdżeniu. 

Kary związane z użyciem tego typu narzędzi miały wiele odmian, np. krzesło z kolcami, które wbijały się w narządy płciowe, odbyt i mięśnie.

Czwarty stopień - rozciąganie

Ciało było wiązane do dwóch lin i rozkładane w wygięciu na żelaznym pręcie lub drewnianym koźle w pozycji do tyłu, tak, że w chwili pociągania za powrozy, można było wyłamać większość stawów i kości. 

Zwykle człowiek umierał w wyniku cierpienia lub przerwania rdzenia kręgowego. Wówczas sprawa była uznawana za "upadłą".

Piaty stopień - przypiekanie

Było łączone z rozciąganiem i polegało na wlewaniu do gardła cierpiącego wrzącego oleju, smarowaniu go rozpaloną smołą lub przypiekaniu pach pochodnią. 

Pozostałością po tych torturach są znane do dziś powiedzenia: pal sześć, pal go licho, które oznaczały sześciokrotne zastosowanie przypiekania, żeby już było po wszystkim.

Jeśli człowiek nadal żył, skazywano go na śmierć z uwagi na nadprzyrodzoną wytrzymałość na ból.

Tyle o torturach. Dzisiejsze przesądy nie są na szczęście szkodliwe.

Chuć
*Wierzono, że aby wywołać pożądanie u mężczyzny, należy natrzeć włosy pod pachami i łonowe świeżym lubczykiem.

*Rudowłose są wredne, ale namiętne.

Kołtun polski, zwany plicą lub gwoździem
Dziś nazwalibyśmy to dredem, przy czym taki dred umiejscawiał się samoistnie na tyle głowy czyniąc tam stany zapalne i nasiąkając ropą i krwią. Powstawał oczywiście w wyniku nieczesania, niemycia i brudu. Stanowił często siedlisko wszy i innego robactwa.

Najgorszym, co można było uczynić, gdy już powstał, było jego... wycięcie. Uważano, że może to sprowadzić śmierć, więc delikwent pozostawał ze skazą nieraz do końca życia.

Dopiero na początku XX wieku jakiś lekarz udowodnił, że jest zupełnie na odwrót.

Za powstawanie kołtuna posądzano głównie czarownice, a nie brak higieny osobistej.

Na zakończenie i poprawę humoru, świetne zdjęcie z demotywatorów, 

dokumentujące wciąż pokutujące przesądy: